Öncelikle parmak izi olarak adlandırdığımız şey aslında derideki porlardan çıkan yağlardır.
Parmak izlerinin farklı olmasını 2 koşula bağlayabiliriz. Bu koşullar genetik ve çevresel faktörlerdir. Önce genetiği ele alalım.
Parmak izlerinin kişiye özgü olmasında genetiğin önemi azdır. Parmak izleri embriyonun ilk 3 ayında oluşur. Parmak izleri ana hat ve rastlantısal izlerden oluşmaktadır. Sadece ana hatın oluşumuna genetiğin bir etkisi vardır. Genel olarak 7 çeşit ana hat vardır. Parmak izlerinin kişiye özgü olmasında genetiğin etkisinin az olmasını tek yumurta ikizlerinde bile parmak izlerinini farklı olmasından anlayabiliyoruz. Aşağıdaki görselde ana hat çeşitlerini görüyorsunuz.
Diğer rastlantısal izlere gelecek olursak , parmak izi olarak nitelendirdiğimiz şey aslında parmaklarımızın ucundaki pürüzlerdir. Bu pürüzler adli olaylarda suçluları yakalamak için yaratılmamışlardır. Bu pürüzlerin görevi parmaklarda sürtünme kuvvetini arttırmaktır. Böylelikle sürtünme kuvveti arttıkça eldeki kayganlık azalacak ve canlının o nesneyi tutması kolaylaşacaktır. Rastlantısal izlerin oluşumu ismindende anlaşılacağı gibi tamamen tesadüftür. Bu rastlantısal izlerin olulşumuna pek çok faktör örnek gösterilebilir. Bunlardan bazıları ; embriyonun anne rahmindeki duruş açısı , alınan besinler , sıcaklık , kan basıncı ve azda olsa bir genetik faktör olarak sıralanabilir. Bu faktörleri daha fazla sıralamak mümkündür. Parmak pürüzleri elini fazla kullanan canlılarda daha fazla belirgindir. Bunuda evrimin bir armağanı olarak görebiliriz. Genetik faktörün etkisine gelince elini fazla kullanan bir canlıda parmaktaki pürüzlerin az olması beklenemez. İşte bu zorunluluğa bağlı olarak canlının spesifik genleri parmaktaki pürüzlülük üzerine ekspresse olacaktır. Faktörlerin çokluğuna ve etkisinin büyüklüğüne dayanarak rastlantısal izlerin rastgele olduğunu söylemiştik. böylelikle çok fazla rastlantısal iz olacaktır. Bir canlıdaki izin başka bir canlıda bulunma ihtimali neredeyse imkansızdır. Bu durum sonucunda kişiye özgü olarak nitelendirilmiştir.
Parmak izlerinin özgünlüğü insanlar tarafından keşfedilince adli bilimlerde suçluların yakalanması için kullanılmaya başlanmıştır.
İsterseniz evde parmak izlerinizi görüntüleyebilirsiniz. Oldukça basit bir yöntemdir.
Bir yüzey üzerinde kurşun kalem içindeki karbonu toz haline getirebilirsiniz. İzi yüzeye yayıp parmağınızı iyice toz karbonun üzerine bastırın. Ardından bir koli bandının yapışkan tarafına parmağınızı bastırın. Bandı çektiğinizde parmak iziniz banta geçecektir. İşte karşınızda milyarlarca insan içinden sadece size özgü olan bir var.
0 yorum:
Yorum Gönder